İnmemiş Testis

İnmemiş testis, erkek bebeklerde sıkça karşılaşılan ancak zamanında fark edilmediğinde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilen önemli bir ürolojik durumdur. Testislerin, doğumdan sonra skrotumda yer almaması hem doğurganlığı hem de genel testis sağlığını etkileyebilir.

 İnmemiş Testis Nedir?

İnmemiş testis, erkek bebeklerde testislerin doğumda ya da kısa süre sonra skrotuma (torbaya) inmemesi durumudur. Testisler normalde anne karnındaki gelişimin son aylarında karın boşluğundan aşağıya, skrotuma doğru ilerler. Bu iniş süreci tamamlanmadığında "inmemiş testis" (kriptorkidizm) olarak tanımlanır.

Bu durum erkek bebeklerin yaklaşık %3-5’inde görülürken, prematüre bebeklerde bu oran %30’a kadar çıkabilir. İnmemiş testis, erken teşhis ve uygun müdahale gerektiren bir ürolojik problemdir.

Anne karnında erkek fetüste testisler, böbreklerin yakınında oluşur. Gebeliğin 7. ayından itibaren hormonların etkisiyle kasık kanalından skrotuma doğru iniş başlar. Normalde bu süreç doğumdan hemen önce tamamlanır. Ancak bazı bebeklerde testisler bu yolculuğu tamamlayamaz.

İnmemiş Testis Türleri

İnmemiş testis, tek tip bir durum değildir. Testisin vücutta bulunduğu konuma, hareket özelliğine ve muayene sırasında hissedilip hissedilememesine göre farklı türlere ayrılır.

• Tek Taraflı İnmemiş Testis: En sık görülen formdur. Sadece bir testis skrotuma inmemiştir.
• Çift Taraflı İnmemiş Testis: Her iki testis de torbada yer almaz.
• Palpe Edilemeyen Testis: Fizik muayenede elle hissedilemeyen testislerdir. Karın içinde veya atrofiye (küçülmeye) uğramış olabilir.
• Retraktil (Geri Çekilebilen) Testis: Bu durum genellikle tedavi gerektirmez, çünkü testis zaman zaman torbaya iner.
• Ektopik Testis: Testis doğru yol yerine anormal bir yere (kasık, uyluk gibi) yerleşmiştir.

İnmemiş Testis Nedenleri Nelerdir?

İnmemiş testis çoğunlukla multifaktöriyel nedenlere bağlıdır. Bunlar arasında genetik, hormonal ve çevresel faktörler yer alır. İnmemiş testisin risk faktörleri şunlardır:

• Prematüre doğum (erken doğum)
• Düşük doğum ağırlığı
• Ailede inmemiş testis öyküsü
• Anne karnında maruz kalınan hormon bozuklukları
• Anne sigara veya alkol kullanımı

İnmemiş Testis Belirtileri ve Tanı Süreci

Skrotumun bir veya iki yanında testislerin yerinde olmaması ve muayene sırasında ele gelmemesi, inmemiş testisin en yaygın belirtisidir. Genellikle doğum sonrası yapılan fizik muayenelerde fark edilir.

Yenidoğan bebeklerde ilk muayenede fark edilebilir. Ancak 6. aya kadar testisin kendiliğinden inme ihtimali bulunduğu için bu süre gözlemle geçer. 6 aydan sonra hala testis inmemişse, ileri tetkik ve tedavi planlaması yapılmalıdır.

Eğer testis inmemiş ve bu durum fark edilmemişse ilerleyen yaşlarda kısırlık, testis kanseri gibi ciddi sonuçlara neden olabilir. Ayrıca karın içinde kalan testis torsiyon (dönme) riski taşır.

İnmemiş Testis Tedavi Yöntemleri

İnmemiş testis tedavisinin temel amacı, testisin skrotuma (torbaya) indirilmesiyle birlikte, testiküler fonksiyonun korunması ve ileride gelişebilecek komplikasyonların (kısırlık, testis kanseri gibi) önlenmesidir. Tedaviye zamanında başlanması, başarı oranını doğrudan etkileyen en önemli faktördür.

Orşiopeksi (Testis İndirme Ameliyatı)

Orşiopeksi, inmemiş testisin skrotuma yerleştirilmesini amaçlayan standart cerrahi işlemdir ve genellikle 6-18 ay arasında uygulanır. Genel anestezi altında yapılır. Testis bulunduğu yerden dikkatlice ayrılır. Kasık kanalından geçilerek testis skrotuma indirilir ve oraya sabitlenir. İşlem süresi ortalama 45-60 dakikadır. Tek taraflı inmemiş testislerde başarı oranı %95’in üzerindedir. Bu işlem ile testis torsiyonu, atrofi ve kanser riskleri azaltılır.

Hormon Tedavisi (hCG ve GnRH)

Hormon tedavisi, bazı vakalarda cerrahi öncesi veya çok küçük çocuklarda testisin inişini teşvik etmek amacıyla kullanılabilir. Yaklaşık %20-30 oranında etkilidir. Genellikle tek başına yeterli olmaz, cerrahiye destek olarak uygulanır. İştah artışı, huzursuzluk, geçici cinsel organ büyümesi gibi yan etkiler görülebilir.

İnmemiş Testis Tedavi Edilmezse Ne Olur?

İnmemiş testisli bireylerde sperm üretimi ciddi oranda azalabilir. Erken yaşta tedavi edilenlerde bu risk azaltılır. Karın içinde kalan testislerde kanser gelişme riski normal testise göre 4-10 kat daha fazladır. Anormal pozisyondaki testis dönme riski taşır ve bu durum acil cerrahi gerektirir.

Sünnet hakkında merak edilen tüm bilgiler için tıklayın.

İnmemiş Testis Hakkında Sıkça Sorulan Sorular